Newsletter bieżący

Newslettery wszystkie

Orzecznictwo prawomocne

Orzecznictwo nieprawomocne

Orzecznictwo
Sądu UE


Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości

Zaloguj się

Zarejestruj się

O Newsletterze Współpraca-umowa O mnie Kontakt

80 ZMIAN   W USTAWIE - PRAWO O POSTĘPOWANIU
PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI

Uchwalona ustawa o zmianie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ma przede wszystkim na celu usprawnienie oraz uproszczenie postępowania sądowoadministracyjnego zarówno przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi, jak i przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Przyjęte zmiany nie prowadzą do zmiany modelu postępowania sądowoadministracyjnego, ale mają służyć jego unowocześnieniu i usprawnieniu w taki sposób, aby sądowa kontrola działań administracji publicznej wychodziła naprzeciw potrzebom i wysokim wymaganiom stawianym państwu prawnemu.
Ustawa zmierza do uporządkowania przepisów o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w celu umożliwienia szybkiego otrzymania rozstrzygnięcia w tych sprawach. Można więc uznać, iż celem uchwalonej ustawy jest w znacznej mierze wprowadzenie rozwiązań mających stworzyć ułatwienia obywatelom w sprawnym uzyskiwaniu orzeczeń sądowych w postępowaniu sądowoadministracyjnym.
Nowelizacja dąży również do wyeliminowania rozbieżności w orzecznictwie sądowym dotyczącym stosowania ww. ustawy, co ma pomóc w uniknięciu rozbieżności przy wydawaniu wyroków przez sądy administracyjne.

Przyjęte zmiany idą w trzech generalnych kierunkach, wzajemnie ze sobą powiązanych. Po pierwsze, celem zmian jest usprawnienie, uproszczenie i zapewnienie szybkości postępowania przed sądem administracyjnym, zarówno w pierwszej jak i w drugiej instancji. Po drugie, proponowane zmiany wiążą się z uwzględnieniem ustaleń Trybunału Konstytucyjnego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego, w sprawach związanych z postępowaniem przed sądami administracyjnymi. Po trzecie, przyjęte zmiany zmierzają do wyeliminowania rozbieżności w obecnym orzecznictwie sądowym dotyczącym wykładni przepisów o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Z istotnych zmian należy wskazać na przyjęte w ustawie nowe rozwiązanie określone w art. 145a ppsa stanowiące, iż w razie uchylenia decyzji w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy a także w razie stwierdzenia nieważności decyzji, sąd może zobowiązać organ do wydania w określonym terminie decyzji przy równoczesnym wskazaniu sposobu załatwienia sprawy lub jej rozstrzygnięcia, jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy, a rozstrzygnięcia nie pozostawiono uznaniu organu. W razie niewydania przez organ decyzji w określonym przez sąd terminie sąd na wniosek strony może we własnym zakresie wydać orzeczenie (o ile pozwalają na to okoliczności sprawy), a ponadto może wymierzyć organowi grzywnę lub przyznać od tego organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną jako rodzaj odszkodowania. Ma to na celu stworzenie sądom administracyjnym możliwości merytorycznego orzekania w sprawie oraz przyczynić się do przyspieszenia postępowania. Zastrzec przy tym należy, że sądy administracyjne, wydając wspomniane rozstrzygnięcia, nie będą zastępowały władzy wykonawczej, lecz w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości będą pełniły rolę gwaranta ochrony i realizacji praw oraz wolności jednostki w obszarze wykonywania zadań administracji, zapewniając tym samym konstytucyjne prawo do rzeczywistego dochodzenia naruszonych praw na drodze sądowej.
Ze zmianami umożliwiającymi sądom administracyjnym merytoryczne orzekanie koresponduje wzmocnienie regulacji dotyczących wykonalności ich orzeczeń. Nowelizacja dokonuje rozszerzenia katalogu sytuacji, w których możliwe będzie ukaranie grzywną organu niewykonującego wyrok sądu administracyjnego (art. 145a § 3, art. 149 § 2 i art. 155) oraz wprowadza możliwość przyznania od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w wysokości nieprzekraczającej ½ wymierzonej organowi grzywny (art. 149 § 2 i art. 154 § 7).
Przyjęte powyżej zmiany mają pozwolić skarżącemu na zdecydowanie szybsze uzyskanie merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, z jednej strony poprzez wprowadzenie możliwości określania sposobu rozstrzygnięcia spraw przez organy administracyjne oraz wskazanie terminu podjęcia rozstrzygnięcia, z drugiej zaś strony poprzez wprowadzenie sankcji za brak działania organu administracyjnego.

Należy wskazać na następujące istotne zmiany przyjęte w uchwalonej nowelizacji:
zwiększenie zakresu orzekania reformatoryjnego przez Naczelny Sąd Administracyjny - w obecnym stanie prawnym orzeczenia NSA mają charakter kasacyjny (NSA uchyla wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozstrzygnięcia przez WSA), na skutek przyjętej zmiany NSA będzie mógł w określonych sytuacjach orzekać co do istoty sprawy ostatecznie i merytorycznie rozstrzygając sprawę w razie uwzględnienia skargi kasacyjnej (art. 188);

• wprowadzenie instytucji samokontroli sądu pierwszej instancji umożliwiającej uwzględnianie przez wojewódzki sąd administracyjny we własnym zakresie skarg kasacyjnych - WSA będzie mógł uchylić swój zaskarżony skargą kasacyjną wyrok i ponownie rozpoznać sprawę, jeżeli stwierdzi, że w sprawie zachodzi nieważność albo podstawy skargi kasacyjnej są oczywiście usprawiedliwione (od takiego wyroku WSA będzie przysługiwała kolejna skarga kasacyjna). Celem wprowadzenia tej zmiany jest przyśpieszenie rozpatrywania oczywistych skarg kasacyjnych i to bez potrzeby angażowania NSA (art. 179 § 2);

• wprowadzenie możliwości umarzania postępowania administracyjnego przez sądy administracyjne - w razie uwzględnienia skargi na decyzję (lub postanowienie) i jej uchylenie lub stwierdzenie jej nieważności oraz stwierdzenie przez sąd podstawy do umorzenia postępowania administracyjnego sąd będzie umarzał takie postępowanie. Ma to na celu przyspieszenie postępowania poprzez odpadnięcie konieczności następczego umarzania postępowania przez organ po wydaniu przez sąd wyroku, w którym wskazano że zachodzą przesłanki do umorzenia postępowania;

• powierzenie referendarzom sądowym znacznie szerszego zakresu czynności procesowych, które dotąd były przypisane sędziom, chociaż nie są ściśle związane z realizacją zadań wymiaru sprawiedliwości. Dotyczy to np. spraw związanych z opłatami kancelaryjnymi, spraw związanych z ustanowieniem kuratora dla strony niemającej zdolności procesowej czy dla osoby której miejsce pobytu jest nieznane oraz kuratora spadku, zwrotu akt organowi po zakończonym postępowaniu, stwierdzania prawomocności wyroków czy wykonywania czynności w zakresie postępowania o przyznanie prawa pomocy. Do zarządzeń oraz postanowień referendarzy sądowych stosowane będą odpowiednio przepisy dotyczące zarządzeń przewodniczącego oraz postanowień sądu;

• rozszerzenie zakresu spraw, które mogą być rozpoznawane w trybie uproszczonym o skargi na postanowienia oraz skargi na bezczynność i przewlekłość postępowania. Przyjęte rozwiązanie przyśpieszy orzekanie w tego rodzaju sprawach gdyż umożliwi ich rozpoznanie bez konieczności kierowania na rozprawę. Należy podkreślić, iż skargi na postanowienia dotyczą w większości spraw drobnych, często tzw. postanowień wpadkowych, nie stanowiących głównego przedmiotu postępowania administracyjnego. Z kolei sprawy dotyczące bezczynności i przewlekłości postępowania dotyczą spraw, w których stan faktyczny przeważnie nie budzi wątpliwości, stąd przyjęte rozwiązanie aby w tego rodzaju sprawach sąd mógł je z urzędu rozpatrywać w trybie uproszczonym. Ponadto zostaje wprowadzona regulacja przewidująca, że sprawy w trybie uproszczonym są rozpoznawane w składzie trzech sędziów co ma zapewnić stronie gwarancję ochrony jej interesów (art. 119 pkt 3 i 4);

• wprowadzenie zmian w zakresie pomocy prawnej – uchwalona ustawa wprowadza zmiany dotyczące pomocy prawnej, w szczególności zmiany dotyczące usprawnienia procedury wyznaczania pełnomocników z urzędu oraz zapewnienia zachowania terminów procesowych istotnych dla obywatela reprezentowanego przez pełnomocnika ustanowionego w ramach pomocy prawnej. Jak bowiem wskazują dodane art. 177 § 3-6 W razie ustanowienia w ramach prawa pomocy adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego po wydaniu orzeczenia, na wniosek złożony przez stronę, której doręcza się odpis orzeczenia z uzasadnieniem sporządzonym z urzędu, albo przez stronę, która zgłosiła wniosek o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia, termin do wniesienia skargi kasacyjnej biegnie od dnia zawiadomienia pełnomocnika o jego wyznaczeniu, jednak nie wcześniej niż od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.
Natomiast w przypadku odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego na wniosek, o którym mowa w § 3, bieg terminu do wniesienia skargi kasacyjnej nie może rozpocząć się wcześniej niż od dnia doręczenia stronie postanowienia, a jeżeli strona wniesie środek zaskarżenia na to postanowienie - wcześniej niż od dnia doręczenia postanowienia kończącego postępowanie w tym przedmiocie;

• kolejna zmiana może być istotna dla obecnych, jak i przyszłych doradców podatkowych. W art. 163 zmianie ulega § 2, zgodnie z którym po nowelizacji postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym sąd doręcza z urzędu stronom. Gdy stronie przysługuje środek zaskarżenia, postanowienie należy doręczyć z uzasadnieniem. Doręczając postanowienie należy pouczyć stronę występującą w sprawie bez adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia środka odwoławczego. Powyższe powoduje zrównanie pozycji procesowej doradców podatkowych z uprawnieniami i obowiązkami adwokatów i radców prawnych w postępowaniu przed sądami administracyjnymi;

• rozszerzenie zakresu zwolnień z obowiązku uiszczania kosztów sądowych - o sprawy dotyczące udzielania cudzoziemcom ochrony, sprawy dotyczące dodatków mieszkaniowych oraz dla organizacji pożytku publicznego w sprawach własnych;

• wprowadzenie zdolności sądowej organów administracji publicznej – ma to na celu jednoznaczne wskazanie, iż organy administracji publicznej mają zdolność występowania przed sądami administracyjnymi. Ponadto ustawa wprowadza zasadę, iż pełnomocnikiem organu w postępowaniu sądowoadministracyjnym może być funkcjonariusz lub pracownik kierowanej przez ten organ jednostki organizacyjnej;

• wśród omawianych zmian, warto również dodać, że przewidziano wprowadzenie zdolności sądowej organów administracji publicznej – ma to na celu jednoznaczne wskazanie, iż organy administracji publicznej mają zdolność występowania przed sądami administracyjnymi. Ponadto ustawa wprowadza zasadę, iż pełnomocnikiem organu w postępowaniu sądowo-administracyjnym może być funkcjonariusz lub pracownik kierowanej przez ten organ jednostki organizacyjnej.

Zmiany obowiązują od 15 sierpnia 2015 r., (po trzech miesiącach od ogłoszenia ustawy w Dz. U. nr 658, co nastąpiło 14 maja 2015 r.). Jednakże zgodnie z treścią przepisów przejściowych ustawy zmieniającej część nowych regulacji będzie miała zastosowanie również do postępowań wszczętych przed dniem wejścia w życie nowej ustawy i pozostających w tej dacie w toku.



2015 DWIE WAŻNE NOWELIZACJE USTAWY - PRAWO WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ

Pierwsza nowelizacja została dokonana ustawą z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie pwp oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 31 sierpnia 2015 r., poz. 1266) Zmiany wchodzą w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy, czyli 1 grudnia 2015 r.
Zasadniczym celem ustawy jest dostosowanie polskiego porządku prawnego do regulacji międzynarodowych w tym: Aktu genewskiego Porozumienia haskiego w sprawie międzynarodowej rejestracji wzorów przemysłowych oraz Traktatu singapurskiego o prawie znaków towarowych i regulaminu do Traktatu singapurskiego. Przedmiotowa zmiana wprowadza do prawa polskiego postanowienia dotyczące rejestrowania licencji na używanie znaków towarowych oraz ustanowienia maksymalnych wymagań dotyczących wniosku o zarejestrowanie, zmianę lub umorzenie postępowania w sprawie znaku towarowego.

Druga nowelizacja została dokonana ustawą z dnia 11 września 2015 r. o zmianie pwp (Dz. U. z Dz. U. 2015 z dnia 14 października 2015 r. poz. 1615). Zmiany wchodzą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy, czyli 15 kwietnia 2016 r.
Zmiany są znaczne. Najistotniejsza zmiana dotyczy procedury uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy poprzez wprowadzenie sprzeciwowego modelu (systemu) postępowania w sprawie udzielenia praw ochronnych na znaki towarowe. uprawniony z wcześniejszego prawa będzie mógł zgłosić sprzeciw wobec zgłoszenia znaku towarowego w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia o zgłoszeniu takiego znaku. Urząd Patentowy obowiązek zawiadamiania dokonujących zgłoszeń o istnieniu identycznych lub podobnych znaków towarowych, które mogą stanowić podstawę sprzeciwu.

Omówienie zmian w linku „Ważne tematy”

Treść ustaw nowelizujących w linku „Przepisy prawne”.



USTAWA z dnia 24 września 2010 r.
o zmianie ustawy o rzecznikach patentowych
weszła w życie 26 stycznia 2011 r.
26 stycznia 2011 r. weszła w życie nowelizacja z dnia 24 września 2010 r. o zmianie ustawy o rzecznikach patentowych

Pełny tekst nowelizacji został zamieszczony w linku po prawej stronie: Przepisy prawne

















Wyszukiwarka

Ważne tematy

Nowości

Wydarzenia

Przepisy prawne

Zmiany w przepisach

FAQ